سیستم مدیریت بسته، مجموعه ای از ابزارهای نرم افزاری است که فرایند نصب، به روزرسانی، پیکربندی و حذف بسته های نرم افزاری را به صورت خودکار برای سیستم عامل انجام می دهد.
به نوعی این سیستم پایگاه داده ای از وابستگی های نرم افزاری (software dependencies) و اطلاعات نسخه ی نرم افزار را برای جلوگیری از اختلال و یا فقدان پیش نیازها در خود نگه داری می کند.
سیستم مدیریت بسته برای صرفه جویی در زمان و هزینه سازمان ها طراحی شده است که عملیات نصب و به روزرسانی دستی را از میان برداشته است. این سیستم به صورت ویژه برای سیستم عامل های تحت لینوکس و یا بر مبنای یونیکس کاربرد دارد.
انواع سیستم مدیریت بسته:
یکی از تفاوت های اساسی توزیع های مختلف لینوکس، نوع سیستم مدیریت بسته ی آنهاست.
dpkg وaptitude و apt:
این مدیر بسته برای توزیع های مبتنی بر دبیان (Debian-based) مورد استفاده قرار می گیرد.
لغت apt مخفف Advanced Packaging Tool است و سطح بالاتر dpkg می باشد که در توزیع های مبتنی بر دبیان استفاده می شود. بعضی از برنامه های مربوط به این نوع عبارت اند از apt-get و apt-cache و apt-cdrom یا apt-file.
دستور نصب نرم افزار از مخازن
apt-get install software-name
aptitude install software-name
به روزرسانی نرم افزارها در خانواده ی apt در دو مرحله انجام می شود.
مرحله ی اول: به روزرسانی مخازن
مرحله ی دوم: به روزرسانی بسته های نرم افزاری در صورت وجود نسخه ی جدید در مخازن
دستور به روزرسانی
apt-get update
apt-get upgrade
aptitude update
aptitude upgrade
دستور جستجوی نرم افزار
apt-cache search software-name
aptitude search software-name
دستور حذف نرم افزار
apt-get remove software-name
aptitude remove software-name
rpm و yum:
این مدیر بسته برای توزیع های فدورا/ردهت و اوپن سوزه (Fedora/RedHat , OpenSUSE) مورد استفاده قرار می گیرد.
yum شکل بهبود یافته ی rpm است.
دستور نصب نرم افزار از مخازن
yum install software-name
دستور نصب بسته ی نرم افزاری RPM
rpm -i package-name
به روزرسانی نرم افزارها در yum تنها یک مرحله دارد که مخازن و نرم افزارها را به روزرسانی می کند.
دستور به روزرسانی
yum update
دستور حذف نرم افزار و تمام وابسته ها
yum remove software-name
دستور حذف نرم افزار ضمن حفظ وابسته ها
yum --nodeps remove software-name
pacman:
این مدیر بسته برای توزیع آرچ (Arch) مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از تفاوت های pacman با apt و yum این است که pacman از دستورات کوتاه تر و مختصر استفاده می کند. مثلا نوع عملیات تنها با یک حرف مشخص می شود.
دستور نصب نرم افزار
pacman -S software-name
portage:
این مدیر بسته کمتر مورد استفاده قرار می گیرد و مانند pacman پیچیدگی های خاص خود را دارد.
دستور نصب
emerge software-name
منابع:
https://en.wikipedia.org/wiki/Package_manager
http://how-to.linuxcareer.com/comparison-of-major-linux-package-management-systems